Wystawa „Łukaszowcy. Pokaz jednego obrazu” – otwarta

6 kwietnia uroczyście otworzyliśmy wystawę „Łukaszowcy. Pokaz jednego obrazu”, której partnerem jest Muzeum Historii Polski.

Na wernisaż przybyło liczne grono gości, m.in. Jolanta Sitarek – wicestarosta powiatu grójeckiego, Andrzej Zaręba – członek zarządu powiatu, Grażyna Kijuc – radna powiatu grójeckiego, Anna Piekarska – zastępca dyrektora do spraw merytorycznych Muzeum Historii Polski, Dorota Janiszewska-Jakubiak - dyrektor Narodowego Instytutu Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą Polonika, Marzena Kruk - dyrektor Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej, Dorota Seweryn-Puchalska - kierownik oddziału Kamienica Celejowska Muzeum Nadwiślańskiego w Kazimierzu Dolnym, dr Maciej Kordas – dyrektor Muzeum Regionalnego w Kozienicach, Barbara Orłowska – Naczelnik Wydziału Edukacji i Zdrowia Starostwa Powiatowego w Grójcu, Paweł Lewandowski – komendant Policji w Warce, dyrektorzy szkół, przedstawiciele organizacji społecznych z terenu Warki i powiatu grójeckiego.

Zebranych powitała dyrektorka Muzeum Iwona Stefaniak, która we wstępie przybliżyła pomysł wystawy. Specjalny list do organizatorów i gości wernisażu skierował wicepremier, Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego - prof. Piotr Gliński, który odczytano na wstępie wydarzenia. W imieniu władz samorządowych powiatu grójeckiego głos zabrała wicestarosta Jolanta Sitarek, która gratulowała organizatorom wystawy i wyraziła uznanie dla inicjatywy Muzeum. Z kolei Anna Piekarska - zastępca dyrektora do spraw merytorycznych Muzeum Historii Polski wygłosiła przemówienie, które przypomniało losy cyklu obrazów Bractwa Świętego Łukasza.

Na ekspozycji obok dzieła Bractwa Świętego Łukasza pt. Konstytucja 3 Maja. Rok 1791 został wyeksponowany pierwodruk Konstytucji 3 Maja, ze zbiorów Muzeum im. Kazimierza Pułaskiego, wydany w Warszawie 3 maja 1791 r., u Piotra Dufoura w Drukarni Korpusu Kadetów. Historyk Karol Kucharski przybliżył gościom wernisażu egzemplarz Ustawy Rządowej przechowywany w muzeum.
Na zakończenie wernisażu dyrektor Muzeum Iwona Stefaniak podziękowała wszystkim, dzięki którym powstała wystawa „Łukaszowcy. Pokaz jednego obrazu", przede wszystkim za umożliwienie wypożyczenia obrazu - Ministrowi Kultury i Dziedzictwa Narodowego - prof. Piotrowi Glińskiemu, Dyrekcji Muzeum Historii Polski i współpracującym pracownikom oraz projektantkom wystawy.

Zwiedzanie wystawy wspólnie z kuratorami z Muzeum Historii Polski - dr Moniką Matwiejczuk i Konradem Pyzlem zwieńczyło wydarzenie. Goście wernisażu mieli okazję poznać bliżej artystów Bractwa Świętego Łukasza, powstawanie cyklu obrazów, który trafił do Sali Honorowej Polskiego Pawilonu na Wystawie Światowej w Nowym Jorku w 1939 roku oraz losy kolekcji i jej powrót do Polski w 2022 roku.

Dziękujemy wszystkim Gościom za udział w wernisażu.
Wystawa będzie czynna do 23 kwietnia. Zwiedzać można od wtorku do niedzieli, także w Poniedziałek Wielkanocny. Wstęp bezpłatny.

ŁUKASZOWCY.
Pokaz jednego obrazu.

Prezentujemy Państwu dzieło Bractwa Świętego Łukasza Konstytucja 3 Maja. Rok 1791. Obraz wieńczył legendarny zbiór siedmiu wielkoformatowych płócien wystawionych w Pawilonie Polskim na Wystawie Światowej w Nowym Jorku w 1939 roku. Ich historia wiąże się z dramatycznym losem polskiej ekspozycji, otwartej cztery miesiące przed wybuchem II wojny światowej. 

„7 najważniejszych wydarzeń z naszej historii” zamykało uchwalenie Konstytucji 3 Maja. Scena stanowiła doskonałe zakończenie cyklu. Dla Polaków Konstytucja była powodem do dumy – pierwsza spisana w Europie i druga na świecie po amerykańskiej. Podobnie jak sześć poprzednich wydarzeń historycznych, upamiętnionych przez Łukaszowców, była symbolem godnego miejsca, należnego wolnej Polsce w Europie i świecie Zachodu.

Polski pawilon łączył tradycję z nowoczesnością, ukazywał optymistyczny, rozwijający się i otwarty kraj. Udział Polski w światowej wystawie dawał możliwość przedstawienia dokonań państwa na forum międzynarodowym, ale także pokazania się przed Polonią. Kiedy zamykano wystawę w 1940 roku, Polska była już pod okupacją niemiecką i sowiecką. Ekspozycja nagle nabrała mocniejszego przekazu. Wojna, ale także trudny czas po niej, zatrzymały dzieła Łukaszowców na amerykańskiej ziemi na ponad 80 lat.

Powrót bezcennych obrazów do kraju w 2022 roku miał ogromne znaczenie dla polskiej kultury i restytucji dzieł utraconych w wyniku zawieruchy wojennej. Był zwieńczeniem wieloletnich starań polskiego rządu, dyplomatów, przedstawicieli nauki i Polonii amerykańskiej, w szczególności Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego – prof. Piotra Glińskiego, podległego mu Departamentu Restytucji Dóbr Kultury, a także działacza polonijnego Petera Obsta. 

To wielki zaszczyt móc zaprezentować w Muzeum im. Kazimierza Pułaskiego w Warce jeden z obrazów Bractwa Świętego Łukasza i przybliżać publiczności losy tak cennego dla Polski zbioru malarstwa.

Za umożliwienie tego pokazu składam serdeczne podziękowania prof. Piotrowi Glińskiemu – Ministrowi Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Robertowi Kostro – Dyrektorowi Muzeum Historii Polski. Za pomoc w realizacji wystawy i współpracę dziękuję Pracownikom Muzeum Historii Polski, w szczególności wicedyrektor Annie Piekarskiej, szefowej Działu Zbiorów – dr Monice Matwiejczuk, Justynie Hanuli i Konradowi Pyzlowi. 

Iwona Stefaniak
Dyrektor Muzeum
im. Kazimierza Pułaskiego w Warce

fot. Rafał Donica

ŁUKASZOWCY.
Pokaz jednego obrazu.

ŁUKASZOWCY.
One painting presentation.

6 – 23 kwietnia 2023 roku
April 6 through 23, 2023

Organizator / At the
Muzeum im. Kazimierza Pułaskiego w Warce / Casimir Pulaski Museum in Warka

Partner / In cooperation with
Muzeum Historii Polski / Polish History Museum

Kurator wystawy / Exhibition Curator
Iwona Stefaniak

Współpraca / In cooperation with
Karol Kucharski, Janusz Kreczmański

Projekt i aranżacja wystawy / Designed by
ONTO studio: Kaja Nosal, dr Anna Wręga / Anna Wręga, PhD

Autorstwo tekstów / Texts authored by
Muzeum Historii Polski / Polish History Museum:
dr Monika Matwiejczuk / Monika Matwiejczuk, PhD; Konrad Pyzel

Przekład na język angielski / Translated by
Richard Bialy, Aleksandra Paszkowska, Joanna Łukasiak-Hołysz

Dzieło sztuki pt. Konstytucja 3 Maja, 1791 przedstawione na niniejszej wystawie znajduje się w zbiorach Muzeum Historii Polski w Warszawie, które przekazuje wyrazy wdzięczności Le Moyne College w Syracuse w stanie Nowy Jork oraz Stefanowi de Roppowi, byłemu Komisarzowi Generalnemu Polskiego Pawilonu na nowojorskiej Wystawie Światowej, za sprawowanie nad nim opieki i jego wieloletnią pieczołowitą konserwację.

The work of art entitled The 3rd of May Constitution, 1791 presented here is in the collection of the Polish History Museum in Warsaw, which expresses its gratitude to Le Moyne College, Syracuse, NY and Stefan de Ropp, former Commissioner General of the Polish Pavilion of the New York World's Fair, for their stewardship and careful preservation of this work of art over the course of many years.

Muzeum im. Kazimierza Pułaskiego w Warce jest instytucją kultury współprowadzoną
przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Powiat Grójecki.

The Casimir Pulaski Museum in Warka is a cultural institution co-run by the Minister of
Culture and National Heritage and the District of Grójec.