Zrozumieć Historię III – O Zbrodni Katyńskiej i Akcji AB

3 kwietnia w Muzeum im. Kazimierza Pułaskiego odbyło się III spotkanie w cyklu ZROZUMIEĆ HISTORIĘ”. Tym razem poświęcone ono zostało Zbrodni Katyńskiej i - trwającej niemal w tym samym czasie na terenie ziem polskich okupowanych przez III Rzeszę - Akcji AB.

Gościem specjalnym wydarzenia i zarazem prelegentem był dr hab. Sebastian Piątkowski – historyk i archiwista, pracownik Instytutu Pamięci Narodowej Delegatury w Radomiu, który zajmuje się dziejami okupowanych ziem polskich w okresie II wojny światowej i – co podkreślali przybyli na spotkanie słuchacze – posiadający dar wyjątkowo zrozumiałego przybliżania historii.

Zbrodnia Katyńska jest przejmującym i tragicznym symbolem cierpienia Polski i Polaków w czasie wojny. Słyszeliśmy o niej wszyscy. Warka też w pewien sposób została nią doświadczona – kilka jej ofiar pochodzi z ziemi wareckiej. Powszechna świadomość społeczna tej bolesnej historii jaka stała się udziałem tysięcy naszych rodaków nie zawsze jest jednak poparta głęboką wiedzą i pełnym zrozumieniem skali wydarzenia. Dlatego Muzeum im. Kazimierza Pułaskiego zaprosiło specjalistę i naukowca, który przybliżył to zagadnienie w wykładzie pt.: „Zbrodnia Katyńska i Akcja AB – dwa rozdziały historii zagłady polskich elit”. Nie bez powodu zestawił on w swoim wystąpieniu Zbrodnię Katyńską z Akcją AB – wśród społeczeństwa zdecydowanie mniej znaną od mordów przeprowadzonych na obywatelach polskich przez NKWD wiosną 1940 r., ale nie mniej tragiczną. Obie uderzyły wyjątkowo silnie w polskie społeczeństwo stawiając sobie za cel spacyfikowanie niepodległościowych dążeń narodu, wyeliminowanie tych jego przedstawicieli, którzy mogliby poprowadzić do walki przeciwko okupantom.

Dr hab. Sebastian Piątkowski w swoim wystąpieniu w ciekawy sposób przybliżył temat spotkania rozpoczynając od nakreślenia realiów życia w Polsce schyłku lat międzywojennych ze szczególnym uwzględnieniem roli wojska i przysposobienia wojskowego w społeczeństwie. Było to istotne dla pełniejszego zrozumienia Zbrodni Katyńskiej i Akcji AB. To jeden z kilku wątków historycznych poruszonych na spotkaniu – przytaczana była również sytuacja etniczna i geopolityczna Polski u progu II wojny światowej i w trakcie jej trwania. Bez wiedzy w tym obszarze spojrzenie na zbrodnie dokonane w Katyniu i w Palmirach (oraz w wielu innych miejscach) byłoby niezbyt szerokie.

Tragiczna historia śmierci wielu polskich oficerów, policjantów, lekarzy, architektów, strażników granicznych, inżynierów, ludzi kultury i nauki, którą zakończyła sowiecka lub niemiecka kula jest niezwykle istotnym elementem złożonego i bolesnego obszaru dziejowego. Warto go poznawać choćby ku przestrodze kolejnych pokoleń.
Spotkanie z pewnością na długo zapadnie w pamięci tych, którzy na nie przyszli. Dziękujemy dr hab. Sebastianowi Piątkowskiemu za wyjątkową i niezwykle potrzebną lekcję historii oraz mieszkańcom Warki i okolic, którzy licznie zjawili się na wydarzeniu. Wykładu wysłuchali m.in. członkowie: Towarzystwa Miłośników Miasta Warki, Uniwersytetu Trzeciego Wieku z Warki, Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego Oddział w Warce oraz uczniom z Zespołu Szkół im. I Pułku Lotnictwa Myśliwskiego "Warszawa" w Warce pod opieką nauczycielki historii Pani Elwiry Zawadzkiej.

Organizacją tego wydarzeniem przypominamy, że Sejm RP ustanowił rok 2025 Rokiem Polskich Bohaterów z Katynia, Charkowa, Miednoje, Bykowni i innych miejsc.