Dzień Pułaskiego 2024

11 października obchodziliśmy kolejny Dzień Kazimierza Pułaskiego, w 245. rocznicę śmierci Bohatera Polski i Ameryki. Data tegorocznych uroczystości na cześć Patrona Muzeum zbiegła się z obchodzonym od lat w Stanach Zjednoczonych Dniem Pamięci Generała Kazimierza Pułaskiego.

W symboliczny sposób Kazimierz Pułaski połączył Polskę z odległymi Stanami Zjednoczonymi Ameryki, w których oddał życie w bitwie pod Savannah w październiku 1779 roku. Tradycyjnie Prezydent USA podpisał w dniu 11 października proklamację na cześć jednego z najsłynniejszych mieszkańców ziemi wareckiej, który walczył o suwerenność Polski, ale i o niepodległość USA.

W tym samym dniu, w którym w USA ogłaszano kolejne federalne święto poświęcone słynnemu kawalerzyście, w Warce przed Muzeum im. Kazimierza Pułaskiego, u stóp pomnika Kazimierza Pułaskiego zabrzmiał hymn amerykański i polski. Na masztach biało-czerwona flaga obok amerykańskiej – symbole państw, z którymi związał swoje losy. Uroczystość zgromadziła wielu uczestników, przybyli m.in.: Adam Balcerowicz – wicestarosta Powiatu Grójeckiego, Tomasz Rawski – burmistrz Warki, Andrzej Zaręba – członek Zarządu Powiatu Grójeckiego, Jan Madej – przewodniczący Rady Powiatu Grójeckiego, Zbigniew Gołąbek – wiceprezes Zarządu Głównego Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych, radni powiatowi, radni miejscy, przedstawiciele Wojska Polskiego reprezentowani przez żołnierzy Centrum Rozpoznania i i Wsparcia Walki Radioelektronicznej im. gen. bryg. Jana Kowalewskiego z Grójca oraz delegacja fregaty rakietowej ORP „Gen. K. Pułaski” na czele z kmdr. ppor. Dawidem Pawlikiem – zastępcą dowódcy okrętu, brygadier Krzysztof Kędziera – zastępca komendanta powiatowego Państwowej Straży Pożarnej z Grójca, podinsp. Katarzyna Durman – Komendant Komisariatu Policji w Warce, prof. dr. hab. inż. Wojciech Żurowski – prorektor ds. badań naukowych Uniwersytetu Radomskiego im. Kazimierza Pułaskiego wraz z wykładowcami Wydziału Sztuki, duchowni, delegacje szkół, instytucji i organizacji z terenu ziemi grójeckiej, mieszkańcy Warki i okolic, dzieci i młodzież szkolna. Nie zabrakło instytucji i organizacji, którym patronuje Kazimierz Pułaski.

Obchody Dnia Kazimierza Pułaskiego uświetniła Kompania Reprezentacyjna Centrum Rozpoznania i Wsparcia Walki Radioelektronicznej im. gen. bryg. Jana Kowalewskiego z Grójca, którą dowodził por. Robert Szydłowski oraz Orkiestra Wojskowa z Radomia na czele z tamburmajorem st. sierż. Kamilem Węgrzyniakiem. Dowódcą uroczystości był por. Bartosz Staranowicz. Oprawa wojskowa wraz z prezentującymi się przy pomniku Kazimierza Pułaskiego licznymi pocztami sztandarowymi, nadała wydarzeniu wyjątkowego wymiaru.
Zgromadzonych gości przywitała Iwona Stefaniak – dyrektor Muzeum im. Kazimierza Pułaskiego. We wstępnym słowie przybliżyła dokonania Patrona Muzeum i wagę pielęgnowania o nim pamięci. Głos zabrali również: Adam Balcerowicz – wicestarosta grójecki i Tomasz Rawski – burmistrz Warki.

Po przemówieniach miała miejsce ceremonia ślubowania uczniów klas I Publicznej Szkoły Podstawowej nr 2 im. Kazimierza Pułaskiego w Warce. Był to wyjątkowy dzień dla przeszło dziewięćdziesięciu „pierwszaków” i ich najbliższych. Ślubowanie w takim miejscu, poza szkołą, u stóp pomnika Patrona, na oczach nie tylko rodziców, ale i szerokiej publiczności, było wyjątkowym przeżyciem dla najmłodszych. Jego wagę podkreślało oficjalne pasowanie na ucznia symboliczną „szablą Pułaskiego”, przeprowadzone przez dyrektorkę szkoły Panią Agnieszkę Dunst.

Tuż po ślubowaniu kpt. Dominik Michalczyk odczytał Apel Pamięci Kazimierza Pułaskiego oraz innych bohaterów związanych z relacjami polsko-amerykańskimi, m.in. postaci takich jak Tadeusz Kościuszko, Ignacy Jan Paderewski czy Julian Ursyn Niemcewicz. Dla uczczenia ich pamięci Kompania Reprezentacyjna trzykrotnie oddała salwę honorową, a Orkiestra Wojskowa odegrała „Hasło Wojska Polskiego”.

Następnie oddano hołd Kazimierzowi Pułaskiemu składając kwiaty pod jego pomnikiem, a po ceremonii przedstawiciel Wojska Polskiego, samorządu powiatu grójeckiego i dyrektor Muzeum zapalili w imieniu całej społeczności, symboliczne znicze pamięci. Ceremoniał Wojskowy Sił Zbrojnych RP skłaniał do refleksji. Po chwili zadumy, wszyscy zebrani wysłuchali krótkiego programu artystycznego dzieci klas I, które złożyły ślubowanie. W galowych strojach, z radością, ale i dziecięcą szczerością, mali uczniowie mówili o Polsce, symbolach narodowych i o rozpoczynanej edukacji. Choć dziś jeszcze nie do końca rozumieją wszystkie wzniosłe słowa, które usłyszeli, wierzymy, że składane ślubowanie i udział w takiej uroczystości, pozostaną w nich na zawsze, a szkoła i taka instytucja jak Muzeum – będą pomocne na drodze kształcenia i rozbudzania dziecięcych pasji.

Na zakończenie części patriotycznej dyrektor muzeum Iwona Stefaniak podziękowała zgromadzonym za pamięć i udział w wydarzeniu, a Orkiestra Wojskowa odegrała „Pieśń reprezentacyjną Wojska Polskiego” kończąc tym samym część patriotyczną obchodów 245. rocznicy śmierci Kazimierza Pułaskiego. Po defiladzie Orkiestry Wojskowej i Kompanii Reprezentacyjnej dzieci klas I miały okazję spotkać się z Kazimierzem Pułaskim, w którego rolę od lat wciela się aktor i rekonstruktor Damian Dęmbski. Kazimierz wzbudził olbrzymie zainteresowanie najmłodszych.

Przybyli na uroczystość goście udali się do Centrum Edukacyjno-Muzealnego, gdzie odbył się finisaż wystawy „Łączy nas Pułaski. Artyści Wydziału Sztuki Uniwersytetu Radomskiego im. Kazimierza Pułaskiego”. Ekspozycja otwarta 7 lipca, podczas Pikniku historyczno-kulturalnego Vivat Pułaski, przyciągnęła uwagę niemal 4 tysiące osób. Wystawa przybliżała działalność artystyczną 23 wykładowców radomskiego Uniwersytetu, ale i przypominała, że „Łączy nas Pułaski”, ponieważ od 45 lat największa uczelnia regionu nosi imię Kazimierza Pułaskiego.

Współpraca, która między instytucjami trwa od lat, została zacieśniona przez organizację ekspozycji. Sformalizowało to podpisaniem podczas finisażu Listu intencyjnego między Uniwersytetem Radomskim im. Kazimierza Pułaskiego, a Muzeum im. Kazimierza Pułaskiego w Warce. Ze strony wareckiej placówki dokument podpisała dyrektor Iwona Stefaniak, zaś w imieniu władz uczelni sygnował dokument prorektor ds. badań naukowych – prof. dr hab. inż. Wojciech Żurowski. Finisaż wystawy był też doskonałą okazją do podzielenia się pomysłami na temat dalszej współpracy między instytucjami. Koncepcje wspólnych przedsięwzięć przedstawiał dziekan Wydziału Sztuki – prof. dr hab. Andrzej Markiewicz, wspierał go w tym były dziekan tej jednostki i zarazem jej założyciel, legendarna postać radomskiej przestrzeni artystycznej – prof. dr hab. Aleksander Olszewski. W dowód wzajemnych przyjaznych relacji między uczelnią i muzeum, dyrektor Iwona Stefaniak wręczyła Prorektorowi Uniwersytetu i Dziekanowi Wydziału Sztuki pamiątkowe medale Kazimierza Pułaskiego.

Obchody Dnia Kazimierza Pułaskiego zwieńczy koncert duetu skrzypcowego Radomskiej Orkiestry kameralnej ROKduo w składzie: Kamila Szalińska-Bałwas i Lucjan Szaliński-Bałwas. Muzycy m.in. wykonali kompozycje Dawida Lubowicza, Fryderyka Chopina i Roberta S. Cohena. Ten ostatni stanowił amerykański akcent wpisujący się w charakter uroczystości odwołującej się m.in. do historii i kultury USA.

Dziękujemy Gościom i całej publiczności za udział w wydarzeniu, a także wszystkim, którzy pomogli w organizacji uroczystości:

Centrum Rozpoznania i Wsparcia Walki Radioelektronicznej im. gen. bryg. Jana Kowalewskiego z Grójca

Orkiestrze Wojskowej z Radomia

Gminnej Instytucji Kultury Dworek na Długiej

Browarowi Warka

fot. Rafał Donica