Działania wojskowe Kazimierza Pułaskiego w Polsce

Kazimierz Pułaski w Polsce29 lutego 1768 r. w klasztorze Karmelitów, w miejscowości Bar na Podolu, polska szlachta spisała akt konfederacji, zwanej od miejsca powołania „konfederacją barską”. Był to związek zbrojny powołany w celu obrony praw i niepodległości Rzeczypospolitej oraz wiary katolickiej, był odpowiedzią na coraz bardziej konfrontacyjną ingerencję w wewnętrzne sprawy Polski. Obok Michała Krasińskiego, brata biskupa kamienieckiego Adama, przywódcą ruchu oraz jego aktywnym działaczem był Józef Pułaski, ojciec Kazimierza. Pełnił funkcję marszałka związku wojskowego i regimentarza generalnego konfederacji.

Kazimierz Pułaski wraz z braćmi Franciszkiem i Antonim, skupili wokół siebie szlachtę, zaczęli organizować chorągwie i pułki konfederackie zdolne do prowadzenia wojny. Rozpoczęła się trwająca blisko 5 lat wojna polsko-rosyjska. Toczono ją na obszarze całej Rzeczypospolitej, od ziem dzisiejszej Ukrainy, Białorusi i Litwy, przez Małopolskę, Wielkopolskę, Mazowsze i Pomorze. Kazimierz Pułaski już 20 kwietnia 1768 r. rozbił wojska rosyjskie pod miejscowością Pohorełe, przez 2 tygodnie bronił Berdyczowa. Na wiosnę 1769 roku bronił Okopów Świętej Trójcy nad Dniestrem, zaś do czasu objęcia funkcji marszałka konfederacji łomżyńskiej, w sierpniu 1769 r., jego oddziały odniosły szereg zwycięstw nad wojskami rosyjskimi pod Kukiełkami, Słonimem, Myszą, Dworcem i Nołczadzią. Największą sławę przyniosła mu heroiczna i zakończona sukcesem, obrona Jasnej Góry z lat 1770/71, przed nacierającymi wojskami rosyjskimi pod wodzą gen. Iwana Drewicza.

3 listopada 1771 r. w Warszawie miało miejsce słynne porwanie króla Stanisława Augusta. Po uwolnieniu król oskarżył konfederatów, w tym bezpodstawnie samego Pułaskiego, o królobójstwo. Wobec tych oskarżeń Kazimierz zmuszony był emigrować z Polski. 31 maja 1772 r. opuścił Jasną Górę.

Działania wojskowe Kazimierza Pułaskiego w USA

Pulaski USAZanim Pułaski rozpoczął wojskową karierę w armii Jerzego Waszyngtona - kilka lat tułał się po Europie, przebywał w Niemczech, Turcji, Francji. Na dłużej osiadł w Paryżu, gdzie poznał Benjamina Franklina – przedstawiciela Kongresu Amerykańskiego. Otrzymał od niego list polecający do Jerzego Waszyngtona, głównodowodzącego amerykańskimi siłami walczącymi przeciwko armii brytyjskiej. W liście Franklin napisał: „Hrabia Pułaski z Polski, oficer słynny w całej Europie z odwagi i postępowania swego podczas obrony wolności kraju, przeciwko tęgim potęgom: Rosji, Austrii i Prus, może przydać się w naszej służbie.

23 lipca 1777 r. dopłynął Pułaski do Ameryki, do portu w Bostonie. Już w lipcu 1777 r., działając z Jerzym Waszyngtonem, przystąpił do organizowania powstańczej kawalerii. W wielu potyczkach i bitwach organizował śmiałe natarcia i z sukcesem przygotowywał obrony. Doświadczenie zdobyte podczas walk konfederackich w Polsce było bardzo pomocne. Pułaski walczył m.in. pod Germantown ( 3 X 1777) i Haddonfield (III 1778), zaś w bitwie pod Brandywine wsławił się odważną szarżą, która zapobiegła klęsce powstańczej kawalerii i uratowała życie przyszłemu amerykańskiemu prezydentowi Jerzemu Waszyngtonowi. Zaraz po tym, został mianowany dowódcą amerykańskich lekkich dragonów w randze generała brygady.

W 1778 r. generał Kazimierz Pułaski stworzył sławny Legion Kawalerii, którym dowodził m.in. zaciekle broniąc miasta Charleston. Za odważną walkę w Ameryce przyszło mu jednak zapłacić cenę najwyższą. 9 października 1779 r. został śmiertelnie ranny w bitwie pod Savannah, w stanie Georgia, za kilka dni zmarł. Do dziś dokładne okoliczności jego pochówku nie są wyjaśnione. Symboliczny pogrzeb urządzono Pułaskiemu 21 października 1779 r. w Charleston. Oficerowie amerykańscy i francuscy nieśli jego gwiaździsty sztandar. Za nimi prowadzono karego rumaka z pełnym rynsztunkiem i mundurem Pułaskiego.

Jerzy Waszyngton otrzymał szablę Kazimierza Pułaskiego, a w rozkazie z 17 listopada 1779 r. napisał: „Na hasło: Pułaski, ma być odzew Polska.